Архив - 2015 - Чăваш хĕрарăмĕ

Шупашкар районĕнчи Апаш ял тăрăхĕнчи Марина Голованова почтальона ватти-вĕтти таранах лайăх паллать. «Хăй те, хĕрĕсем те пăрчăкан пекех, урамра çил-тăман алхасать-и, чашлаттарса çумăр çăвать-и е шăрăх-и, калама çук правурскерсем хаçата кирек хăçан та вăхăтра валеçеççĕ.

Вăрттăнлăх мар ĕнтĕ, паян актер, журналист укçи-тенкипе выçă вилетĕн. Пурăнмалли çурт-йĕре лайăхлатасси, пĕр-пĕр кĕтес туянасси çинчен шухăшламалли те çук. Çавăнпа та кану кунĕсем пирки пачах манса кайса темиçе çĕрте вăй хума тивет.

К.В.Иванов ячĕллĕ Чăваш патшалăх академи драма театрĕн ĕçченĕсем астăвăм каçĕ йĕркелени - çирĕпленнĕ пулăм. Пуш уйăхĕн 8-мĕшĕнче РСФСР, Чăваш АССР искусствăсен тава тивĕçлĕ ĕçченĕ, Чăваш халăх артисчĕ, К.С.Станиславский ячĕллĕ РСФСР Патшалăх премийĕн лауреачĕ Леонид Родионов çуралнăранпа 100 çул çитрĕ.

Зоя ВАСИЛЬЕВА, 60 çулта:

- Эпĕ ĕмĕр тăршшĕпех шкулта ĕçленĕ. Ачасене класĕпех ялтан Шупашкара театра илсе килеттĕмĕр. Кайран спектакльти ĕç-пуçа пĕрле сÿтсе яваттăмăр. Колхоз ĕçченĕсем те ушкăнпа пуçтарăнса билетсем туянатчĕç. Çавăнпах хамăра культура пурнăçĕнчен аякра тăнă теме сăлтав çук. Халĕ те хĕрĕмпе ывăл патне хулана хăнана килсессĕн театрах чун туртать. Ачасем премьерăна каймашкăн билет парнелени те - савăнăç. Халĕ кăтартакан чăваш спектаклĕсенчен нумайăшне курнă. Архиврисемпе те паллашас килет. Вĕсене «сенкер экранпа» тăтăшрах кăтартсан тем пекехчĕ.

Влаçăн тĕрлĕ шайри юппине нумай чухне халăхшăн “тăрăшманшăн” сăмах лекет. Çав вăхăтрах пирĕнтен чылайăшĕ хамăрăн пурнăçа çăмăллăх кÿрекен йышăнусем пирки пĕлмест те. Ыйту: мĕн тумалла?

"Хыпар" Издательство çурчĕ тĕрлĕ районта уявсем ирттернĕ май нумаях пулмасть Елчĕке çитрĕ. Районти библиотекарьсемпе культура çурчĕсенче ĕçлекенсем пуçтарăннăччĕ тĕл пулăва. Елчĕксем чăвашла калаçнипе журналистсем кăмăллă пулчĕç темелле - чылайăшĕ палăртрĕ çакна.

Чăн та, тăван чĕлхе чăннипех шăпчăк юрри евĕр янăрать. Çепĕç те ачаш, илемлĕ вăл. Чĕлхе - пирĕн мул, пуянлăх, мухтав. Шел, çакна пурте ăнланмасть. Çавăнпах сăмахлăхăмăра упрама, ăна хисеплеме-юратма чылайăшĕ ăнтăлмасть.

Пĕлтĕртенпе "Власов следователь" Шупашкарти нумай çемьене шăнкăравлама ĕлкĕрнĕ. Пулăшас тĕллевлине пĕлтернĕ вăл. Чăннипе вара хăй пуйма тăрăшнă. Мĕнле-и? Çынсене тăванне уголовлă яваплăхран хăтарма укçа кирлине систернĕ. Именмесĕрех çĕр пин тенкĕрен пуçласа ытларах ыйтнă. Хăшĕ-пĕри ку ултав иккенне тавçăрайман... Тĕрĕссипе майĕ те пулман-тăр, ытла та çирĕппĕн калаçнă ултавçă.

- Питĕ лайăх астăватăп, эпир, ялти вĕт-шакăр, Советскине ярмăрккана кайнăччĕ çав кун. Çанталăкĕ калама çук лайăхчĕ. Каруççельпе ярăнтăмăр, пĕремĕк илсе çирĕмĕр. "Вăрçă пуçланнă, вăрçă. Нимĕçсем пирĕн çĕршыв çине тапăнса кĕнĕ", - кăшкăрашма пуçларĕç çынсем.

Канашри таврапĕлÿ музейĕ Шăхасан ял тăрăхĕнче 2010 çулта йĕркеленнĕ хĕрарăмсен «Хозяюшка» клубĕпе тачă çыхăну тытать. Унăн йышĕнче - тĕрлĕ профессиллĕ 15-20 çын. Вĕсене вырăнти культура çурчĕн методисчĕ И.Петрова ертсе пырать.

Клуб членĕсем тăтăшах улаха пуçтарăнса çыхаççĕ, тĕрлеççĕ, юрлаççĕ, çĕршыври, республикăри тата районти çĕнĕ хыпарсене сÿтсе яваççĕ, хăйсен пурнăçĕнчи çĕнĕлĕхсем çинчен каласа кăтартаççĕ.

Музейра «Хĕрарăм алли тунă хайлавсем» курав йĕркеленĕ. Кунта - тĕрленĕ картинăсем, çыхнă кĕпе-тумтир, чăлха-алсиш, çемçе теттесем тата ытти те.

Вăрмар районĕнчи Тикашра маттур та ÿркенмен хĕрарăмсем пурăнаççĕ. Эрнере виçĕ хутчен шкулти спортзала пуçтарăнаççĕ. Чăн-чăн физкультура урокĕ иртет кунта! Чупаççĕ, сикеççĕ, тĕрлĕ хускану тăваççĕ, кире пуканĕ çĕклеççĕ арăмсем. Баскетболла е волейболла та выляççĕ.