Архив - Хресчен сасси

Совет тапхăрĕнче ура çинче çирĕп тăнă «Хĕрлĕ партизан» хуçалăх паян та хăйĕн хăватне чакармасть. Ял çынни тарĕпе пухнă пурлăха Пучинкесем пасар реформисен тапхăрĕнче салатман. Кунта халĕ те колхоз пекарни, арманĕ, утарĕ ăнăçлă ĕçлет. Çав тери пысăк тупăш кÿмесен те тепĕр чухне пурнăçа сыпăнтарма май параççĕ вĕсем.

Шур сухалсем тĕслĕх кăтартаççĕ

Йĕпреç районĕнчи Пучинкери вăтам шкулта вунă çул ытла «Чăваш вăййи» уяв иртет. Ăна хăй вăхăтĕнче Людмила Клементьева, Елизавета Михайлова тата Лилия Иванова вĕрентекенсем пуçарса янă. Людмила Николаевнăпа Елизавета Михайловна ачасене чăваш чĕлхипе литературине вĕрентеççĕ пулсан, Лилия Михайловна кĕвĕ-çемĕ вăрттăнлăхне алла илме пулăшать. Çавăн пекех вăл тăван тавралăх культури урокĕсене ертсе пырать.

Ĕнер Атăлçи регионĕсем аслă юхан шыв кунне палăртнă. Атăл – Раççейре çеç мар, Европăри юхан шывсен йышĕнче те чи пысăкки. Вăл 3,7 пин çухрăма тăсăлать. Çулсерен Атăлта 250 кубла километр шыв юхса иртет.

Ĕç шыраса Раççее таçтан та килеççĕ. Уйрăмах унччен Совет Союзĕн пĕрлĕхне кĕнĕ çĕр-шывсенчен. Ютран килнисене кунтисемпе паллашма инçетре юлнă çемйи те чăрмантармасть. Кунран кун Мускав çывăхĕнчи больницăсем, ача çурчĕсем гастарбайтерсен вăхăтлăх юратăвĕнчен çуралнă пепкесемпе тулса пыраççĕ.

Арçын пĕр сăмах чĕнмесĕр сутуçă умне ывăç тулли вак укçа кăларса хучĕ. Лешĕ те сăмах хушмасăр пĕчĕкçĕ икĕ кĕленче кăларса лартрĕ. Лутăрканчăк сăн-питлĕ арçын вĕсене самантрах шăлавар кĕсйине персе чикрĕ. Унтан чÿрече умĕнчен лÿпперрĕн пăрăнса аптекăран тухса кайрĕ.

Винограда штамб мелĕпе тата штамбсăр ÿстернине калаççĕ. Мĕн тенине пĕлтерет-ши вăл? Пирĕн тăрăхра хăшĕ лайăхрах?

Валерий Любимов. Муркаш районĕ, Кашмаш ялĕ.

Шăмă сыппин шыççинчен (артритран) хăшĕ-пĕрне çак рецептсем пулăшма пултарĕç.

Хĕвел чечекĕ теççĕ календула пирки. Чылайăшĕн пахчипе кил умне илем кÿреççĕ вĕсем. Хăшĕ-пĕри унăн чечекне типĕтсе тирпейлĕн пуçтарса хурать. Анчах вăхăт иртнĕçемĕн ун çинчен манса каять. Вăл вара пире кирек хăçан та пулăшма хатĕр. Пыр ыратсан календула шывĕпе çăвара чÿхеме аван. Хырăмлăхпа пыршăлăх чирĕсенчен те пулăшать.

Мĕнле çывăрсан лайăхрах? Меллĕ выртса çывăрсан çын кун тăршшĕпех хăйне лайăх туять.

Çурăм çинче çывăрни ÿт-пÿ мышцисене лаштăр яма, çурăм шăммине кантарма май парать. Анчах кун пек чухне минтере тĕрĕс суйласа илмелле. Ытла çÿлли те, ытла пĕчĕк пулни те çырлахтармасть. Ӳпке чирĕпе чирлекенсен, ватă çынсен, çавăн пекех çывăрнă вăхăтра харлаттаракансен çурăм çинче çывăрма тăрăшмалла мар.