Archive - Хресчен сасси

февраль 26th, 2014

26 Нарăс, 2014

Ӳсĕрпе инкек пĕр тăван

Автомашина рулĕ умне ÿсĕрле ларни ырри патне илсе çитерменнине пĕлмен çын çук та пулĕ. Анчах правасăр юласса е пысăк штраф тÿлессе пĕлсе тăрсах çула тухатпăр, инкек çине синкек тăватпăр. Иртнĕ çулхи авăн уйăхĕнчен çĕр-шывра саккуна татах хытарчĕç: ÿсĕр водителĕн правине туртса илнисĕр пуçне 50 пин тенкĕ таран штраф хума йышăнчĕç. Çакăн хыççăн тата ÿсĕрле руль умне ларнăшăн 10-15 талăка хупма пултараççĕ. Анчах хăшĕ-пĕри çавах хăнк та тумасть.

26 Нарăс, 2014

Çул ăçталла выртать?

Пирĕн çĕр-шывăн ял хуçалăхне чĕрĕлĕх кĕртмелли çул-йĕр пуррипе çуккине ăнланса илес тесен юлашки пилĕк çула тиркевлĕ куçпа пăхса хакламалла. Тĕслĕх вырăнне федерацин Атăлçи, Урал тата Çĕпĕр округĕсене илĕпĕр, мĕншĕн тесен вĕсем тыр-пулăн, аш-пăшпа сĕтĕн 40 процентне парса тăраççĕ. 2010–2014 çулсенчи çанталăк кутăнлашăвне пула хуçалăхсем пысăк çухату тÿсрĕç, панкрута тухнисем патшалăх пулăшăвне кĕтсе илеймен, халăх хулана тарать. Пĕтĕмĕшле лару-тăру чăннипех кăткăс.

Пÿлме шăлса тасатнă евĕр

26 Нарăс, 2014

Тăвалла пулсан та – малалла

Ял туризмĕ Европăра тата Америкăра тахçанах йĕркеленнĕ. Вăл туристсене ял çывăхне йыхăрать, хуçалăх ĕçĕсене тума хистет. Унсăр пуçне этем талăкĕ-талăкĕпе çут çанталăкра пулса канать, экологи тĕлĕшĕнчен таса апат-çимĕç çиет. Туризмăн ку енĕ ытларах Италипе Францире аталаннă. Хăнасем тĕрлĕ çĕр-шывран пуçтарăнаççĕ. Англипе Германи фермерĕсем те туристсене хапăлласа йышăнаççĕ. Ял туризмĕ Раççейшĕн «çамрăк». Çапах вăл пирĕн çĕр-шывра та ерипен йĕркеленме пуçларĕ.

Ăçтарах-ши «Упа кĕтесĕ»?

26 Нарăс, 2014

Халал хутне – çĕнĕрен

Малашлăха пĕлмесĕрех кил-çурта хĕрĕме халалларăмăр. Халĕ вăл çемйипе Самар тăрăхĕнче пурăнать. Инçе çула пула килсе çÿреймест. Унсăр пуçне кунта куçса килес шухăш та çук. Пире мăнукпа кин пăхаççĕ. Вĕсем Сăнав поселокĕнче пурăнаççĕ. Эпĕ кил-çурта вĕсем çине çĕнĕрен куçарасшăн. Ĕçе мĕнрен пуçламаллине пĕлместĕп. Тĕплĕнрех çырса кăтартăр-ха, тархасшăн.

Юлия Ильина. Çĕрпÿ хули.

февраль 21st

21 Нарăс, 2014

Чăх-чĕпе – витамин

Витамин А çитмесен чăхăн куçĕ хĕсĕнсе ларать, хупанки хĕрелет, куççулĕ юхать. Ун пек чухне апата теркăланă кишĕр, çавăн пекех ешĕл клевер е вĕлтĕрен хушса памалла. Хĕлле – утă е курăк çăнăхĕ.

D витамин çитмесен кайăк-кĕшĕк шăмми тĕрĕс мар ÿсет. Калăпăр, кăвакалăн сăмси кукăрăлать, çавна май вĕсем йĕркеллĕ апатланаймаççĕ, чăх-чĕпĕн пыршăлăх ĕçĕ пăсăлать. Çапла ан пултăр тесен хĕлле шăмă çăнăхĕ, шапа хуранĕ (ракушка), вĕтетнĕ пурă памалла. Çулла вара тăтăшах уçă вырăнта, хĕвел çинче çÿретмелле.

21 Нарăс, 2014

Хурлăхан чирлет

Хурлăхан çырли вăхăт çитмесĕрех хуралса çуркаланма пуçлать. Çулçинче вара хăпарса тухнă хĕрлĕрех-сарă вырăнсем пулаççĕ. Мĕн япали-ши ку?

Ахăртнех, ку хура хурлăхан çырлине тапăнакан хуртпа (пилильщик) çыхăннă. Унăн хурчĕ симĕс çырла ăшне кĕрсе вăррине çиет. Сиенленнĕ çырла пысăкланса каять, вăхăтсăрах хуралать. Унашкал çырлана çиме юрамасть.

Шыçăнса тухнă евĕр хĕрлĕ тĕспе витĕннĕ çулçă пыйтăпа сиенленнине пĕлтерет. Çу варри çитиччен вĕсем хурлăхана ĕмсе пурăнаççĕ, кайран курăк çине куçаççĕ.

февраль 19th

19 Нарăс, 2014

Чăваш апачĕ çывăхрах

Шупашкарта çĕр улми куравне улттăмĕш хут ирттереççĕ. Кунта хамăр çĕр-шыври тата чикĕ леш енчи пахча çимĕç ăстисем, селекцире пуян опыт пухнă наука-тĕпчев институчĕсем пухăнса канашлĕç. Юлашки çулсенче вăй илнĕ фермер хуçалăхĕсене те кĕтетпĕр.

19 Нарăс, 2014

Пĕр-пĕринчен вĕренни паха

Пирĕн хуçалăх çамрăк-ха, 2009 çулта йĕркеленчĕ вăл. Çĕр улми лаптăкĕ 25 гектарччĕ.Техники те пулман темелле: пĕр тракторпа комбайн хире тухнă. Çапах пуçа усман, хамăр мĕн тума пултарнине ĕçре кăтартас туйăм вăйлăччĕ. Тыр-пул, пахча çимĕç çитĕнтерес ăсталăх ÿссе пычĕ, майĕпен ура çине тăтăмăр.

19 Нарăс, 2014

Ĕне муклатнине, сурăх мекеклетнине илтесчĕ

"Красноармейскисем кахал мар, ялĕсем ватăлаççĕ. Кашни çурт урлă – дача. Çамрăксем сахал. Каччисем пулсан та çемье çавăрмаççĕ. Халăхăн çавăнпа выльăх шучĕ чакать", – ăнлантарать район администрацийĕн ял хуçалăх пайĕн пуçлăхĕ Сергей Молотков. Çĕннине пĕлтермест анчах вăл калани шухăша ярать. Çулталăксерен ял çынни 252 пуç (пĕлтĕр ялсенче ĕне шучĕ шăпах çавăн чухлĕ чакнă) выльăх çухатсан малашне ĕне муклатнине, сурăх мекеклетнине илтеймĕпĕр те-ши?..

Pages