Archive - Хресчен сасси

2006 çулта çĕр-шывра ял хуçалăхне пулăшма «АПК аталанăвĕ» наци проекчĕ йышăнчĕç. Кайран вăл патшалăх программи пулса тăчĕ. Çавна май отрасле тепĕр хут вăй кĕчĕ, çĕнĕ фермăсемпе комплекссем уçăлма тытăнчĕç, машинăпа трактор паркĕ хăватлă техникăпа пуянланчĕ. Çичĕ çулта республикăра 160 выльăх-чĕрлĕх объектне çĕнĕрен тунă е юсанă. Сысна, чăх-чĕп ĕрчетесси уйрăмах аталанчĕ. Агропромышленноç секторне пĕтĕмпе 44 млрд тенкĕлĕх инвестици явăçтарнă.

Елчĕк районĕнчи Çĕнĕ Эйпеçре, Александр Бикулов фермер хуçалăхĕнче, çĕнĕ ферма хута кайрĕ.

- «Слава» хуçалăх юхăнсан район ертÿçисем пире хуçасăр юлнă уй-хире илме ыйтрĕç. Килĕшрĕмĕр, - каласа парать Лидия Бикулова. - Унтан ял çыннисенчен пай çĕрĕсене илтĕмĕр. Майĕпен усă куракан лаптăксем 1150 гектара çитрĕç. Паян унта тырă, выльăх апачĕ çитĕнтеретпĕр.

Бикуловсем фермер хуçалăхне 2007 çулта йĕркеленĕ.

«Çĕнĕ çул уявĕ тĕлне пирĕн ачасене парнесемпе хавхалантарать. Шкул пĕтерекенсене те манмасть, савăнăçлă уява каллех парнесемпе çитет», - ыррине çине-çинех палăртма васкарĕ Зинаида Гаврилова пăру пăхакан.

«Кирлĕ маршăн вăрçмасть. Кирлишĕн ыйтать. Пач вăрçман хуçа хуçа-и вăл? Лайăх ертÿçĕ пирĕн», - калаçăва хутшăнчĕ фермăрах ĕçлекен Людмила Борисова.

«Пулăшас килет тăвана. Упăшка ашшĕ-çке. Йăлтах йĕркеллĕ пултăр тетĕп», - пытармарĕ шухăшне ялти ферма заведующийĕ Ираида Тагеева.

Кашни ял хăйĕн савăнăçĕпе, хуйхи-суйхипе пурăнать. Тăвай районĕнчи Тăрмăш та самана таппипе утать.

Асăннă ял тăрăхне икĕ ял кĕрет. Вĕсенче 700-е яхăн çын пурăнать.

Ĕçчен валли ĕç тупăнать

Муркашри Грачевсем виçĕ ывăл çитĕнтереççĕ. Вĕсем салари икĕ пÿлĕмлĕ хваттерте пурăнаççĕ. Кăçал çемьере пĕчĕк пепке хушăннă май хваттерте палăрмаллах тăвăрланнă. «Ялта уйрăм çурт-йĕрте пурăннине нимĕн çитмĕ», - ĕмĕтленнĕ Грачевсем. Вĕсен ĕмĕчĕ кĕçех пурнăçа кĕрĕ: Муркаш район администрацийĕ нумай ачаллă çемьене Катикасси ял тăрăхĕнче çурт лартма çĕр уйăрса пама йышăннă.

Хальхи вăхăтра чылайăшĕ уйрăм çуртра пурăнасшăн. «Хĕсĕк хваттерте, тăватă стена хушшинче ларса йăлăхрăм», - тенине час-часах илтме тÿр килет. Тен, çавăнпах-тăр çурт лартма çĕр черетĕнче тăракансен йышĕ ÿсет. Пĕрисем тахçанхи ĕмĕтне пурнăçа кĕртессишĕн тапаçланаççĕ пулсан, теприсем пысăках мар лаптăкра та пайта курса юлма хăтланаççĕ. Çакă уйрăмах хуласемпе район центрĕсенче сисĕнет.

Ĕнер ÿпкелешмесĕр нушаланнă...

РФ Патшалăх Думин депутачĕсем Правительство пуçлăхне Дмитрий Медведева агропромышленноç комплексĕнчи техникăна çĕнетес тĕлĕшпе сĕнÿ тăратнă. «Тракторсен - 70, комбайнсен 55 проценчĕ вунă çул ытла уй-хирте ĕçлет, чылай ĕçе пурнăçлаççĕ вĕсем. Çавăнпа часах çĕмĕрĕлеççĕ. Кун пек чухне ытларах механизаторсем нушаланаççĕ»,- тет Патшалăх Думин аграри енĕпе ĕçлекен комитет председателĕн çумĕ Надежда Школкина. 2014 çулхи кăрлачăн 1-мĕшĕнчен пуçласа техникăна çĕнетнĕшĕн ял хуçалăх таварĕ туса илекенсене федераци бюджетĕнчен 5 млрд тенкĕ субсиди уйăрма сĕнеççĕ депутатсем.

Нумай ачаллă çемьесене патшалăх пулăшу парасси йăлана кĕчĕ. Иккĕмĕш пепке çуралсан е усрава илсен РФ амăшĕн капиталне, виççĕмĕш е ун хыççăнхи ачасемшĕн вара республикăри амăшĕн капиталне тивĕçет кил-йыш. Çакнашкал çемьесене çурт-йĕр çавăрма, хушма хуçалăха аталантарма е дача тума çĕр лаптăкĕпе те тивĕçтереççĕ. Унсăр пуçне кăçалхи кăрлач уйăхĕн 1-мĕшĕнчен виççĕмĕш е ун хыççăнхи ача çуратакан ?усрава илекен% çемьене хушма тÿлев лекет. Ăна уйăхсерен тÿлеççĕ, анчах та ку укçана çын пуçне тивекен тупăш çирĕплетнĕ виçерен иртмесен çеç параççĕ. Ăна ача виçĕ çул тултариччен илеççĕ.

Куславкка районĕнчи Кунерте купăста фестивалĕ иртрĕ. Юлашки çулсенче уява республика тулашĕнчен те хаваспах хутшăнаççĕ, хăйсен ĕç опычĕпе паллаштараççĕ. Ăна ку тăрăхри Василий Семенов фермер пуçарса янă. Ырă йăлана Куславккасем пăрахасшăн мар, çулсерен тĕплĕ хатĕрленсе ирттереççĕ.